Chào mừng các bạn đã đến với kênh podcast hôm nay, nơi chúng tôi giải đáp các thắc mắc liên quan đến Bộ luật lao động 2019. Chủ đề hôm nay rất thực tế và được nhiều người lao động quan tâm, đó là: "Công ty có bắt buộc thưởng cho người lao động trong các dịp Lễ không?". Đây là một câu hỏi thường xuyên xuất hiện, đặc biệt là khi các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Đán, Quốc khánh hay ngày 30/4 – 1/5 đang đến gần.
1. Khái niệm về tiền thưởng trong Bộ luật lao động 2019
Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ về khái niệm "tiền thưởng" theo quy định tại Điều 104 của Bộ luật lao động 2019. Theo quy định này, tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Đây là một khoản thưởng có tính khuyến khích, nhằm động viên tinh thần làm việc của nhân viên.
Điều quan trọng cần lưu ý là Bộ luật lao động 2019 không quy định việc bắt buộc doanh nghiệp phải trả thưởng cho người lao động vào các dịp lễ. Tiền thưởng hoàn toàn phụ thuộc vào chính sách của từng công ty, và không phải là một khoản quyền lợi cố định bắt buộc như tiền lương hoặc các khoản phúc lợi khác.
2. Các quy định pháp lý liên quan đến tiền thưởng dịp lễ
Điều này có nghĩa là việc có hay không một khoản thưởng trong các dịp lễ phụ thuộc hoàn toàn vào quy định trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, hoặc chính sách nội bộ của từng công ty. Một số doanh nghiệp có chính sách thưởng cụ thể cho các dịp lễ, nhưng điều này không mang tính bắt buộc theo luật.
Ví dụ 1:
Giả sử bạn làm việc tại một công ty phần mềm lớn và trong hợp đồng lao động của bạn có ghi rõ: "Công ty sẽ thưởng cho nhân viên 1 tháng lương vào dịp Tết Nguyên Đán và 0.5 tháng lương vào dịp Quốc khánh 2-9, với điều kiện công ty đạt chỉ tiêu doanh thu trong năm." Đây là một trường hợp cụ thể mà việc thưởng đã được quy định trong hợp đồng lao động và công ty phải thực hiện cam kết này nếu đủ điều kiện.
Ví dụ 2:
Ngược lại, nếu bạn làm việc tại một công ty sản xuất nhỏ, không có điều khoản nào về việc thưởng lễ trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể, thì công ty không có nghĩa vụ phải trả thưởng cho bạn vào các dịp lễ, trừ khi họ tự nguyện làm như vậy dựa trên chính sách nội bộ.
3. Vai trò của thỏa ước lao động tập thể và chính sách nội bộ
Một số công ty có thể có các quy định về thưởng trong thỏa ước lao động tập thể hoặc chính sách nội bộ. Những quy định này có thể bao gồm các tiêu chí về kết quả kinh doanh, hiệu quả làm việc của nhân viên, hoặc thậm chí là sự hiện diện của nhân viên trong suốt các dịp lễ. Nếu thỏa ước lao động tập thể hoặc chính sách của công ty có quy định về tiền thưởng, thì người sử dụng lao động phải tuân thủ các quy định này.
Ví dụ thực tế:
Một công ty đa quốc gia trong ngành sản xuất điện tử có chính sách thưởng Tết rất cụ thể. Theo đó, mỗi nhân viên sẽ nhận được ít nhất 1 tháng lương vào dịp Tết Nguyên Đán. Đối với các dịp lễ khác như 2-9 hoặc 30/4 - 1/5, công ty không có quy định thưởng cố định, nhưng thường dựa trên kết quả kinh doanh hàng năm để quyết định có thưởng hay không. Trong trường hợp năm đó kinh doanh tốt, họ sẽ có thưởng; còn nếu kinh doanh không đạt kỳ vọng, thì không có thưởng.
4. Người lao động cần lưu ý điều gì?
Đối với người lao động, việc hiểu rõ các điều khoản về tiền thưởng trong hợp đồng lao động và thỏa ước lao động tập thể là rất quan trọng. Nếu hợp đồng hoặc thỏa ước không đề cập đến việc thưởng, bạn cần tham khảo chính sách nội bộ của công ty để nắm rõ quyền lợi của mình. Trong trường hợp không có bất kỳ quy định nào về thưởng, thì việc thưởng hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của người sử dụng lao động.
Khi nào người lao động có thể yêu cầu thưởng?
Người lao động chỉ có quyền yêu cầu thưởng nếu trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, hoặc chính sách nội bộ của công ty có quy định cụ thể về việc này. Nếu không, việc yêu cầu thưởng có thể không hợp pháp và dễ dẫn đến tranh chấp không đáng có giữa hai bên.
5. Kết luận
Tóm lại, theo quy định của Bộ luật lao động 2019, công ty không có nghĩa vụ bắt buộc phải thưởng cho người lao động vào các dịp lễ. Việc thưởng hoàn toàn phụ thuộc vào chính sách nội bộ của công ty, quy định trong hợp đồng lao động, hoặc thỏa ước lao động tập thể. Để tránh những hiểu lầm và tranh chấp, người lao động cần nắm rõ các quy định và quyền lợi của mình về vấn đề tiền thưởng.
Nếu bạn là người lao động, hãy luôn kiểm tra kỹ hợp đồng lao động và các chính sách của công ty. Còn nếu bạn là nhà quản lý, việc thiết lập một chính sách thưởng rõ ràng, minh bạch không chỉ giúp động viên nhân viên mà còn giúp xây dựng một môi trường làm việc hài hòa, ổn định.
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe số podcast ngày hôm nay. Hẹn gặp lại các bạn trong các số tiếp theo với nhiều chủ đề thú vị về Bộ luật lao động 2019!