Bảo hiểm xã hội là một trong những khoản bảo hiểm bắt buộc dành cho người lao động khi đi làm tại bất kỳ công ty nào.
Chào mừng các bạn đang đến với series các bài học trong Khoá học C&B cơ bản cho người mới (newbie) hoàn toàn miễn phí. Tôi là Thành HR sẽ đồng hành cùng bạn trong khoá học này. Và chủ đề mà chúng ta cùng nhau tìm hiểu ngày hôm nay là Tìm hiểu Luật Bảo hiểm xã hội.
Bảo hiểm xã hội là một trong những khoản bảo hiểm bắt buộc dành cho người lao động khi đi làm tại bất kỳ công ty nào. Là một người mới có định hướng theo đuổi Nghề Nhân sự thì bạn phải nắm được các kiến thức cơ bản nhất về Luật Bảo hiểm xã hội này. Cùng HRVN ACADEMY - Blog Nghề Nhân sự tìm hiểu bạn nhé!
{tocify} $title={Xem Menu bài viết}
Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Có 2 loại hình Bảo hiểm xã hội là BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, được định nghĩa như sau:
- Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Quyền lợi khi tham gia Bảo hiểm xã hội
Khi tham gia BHXH, chúng ta sẽ nhận lại được các quyền lợi khác nhau giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện như sau:
- BHXH bắt buộc: Người lao động có tham gia BHXH bắt buộc khi đi làm công ty sẽ được hưởng các chế độ Ốm đau; Thai sản; Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Hưu trí; Tử Tuất. Lưu ý là sẽ có những quy định hưởng đi kèm với từng trường hợp.
- BHXH tự nguyện: Với người tham gia BHXH tự nguyện thì chỉ được hưởng hai quyền lợi là Hưu trí và Tử Tuất.
Đối tượng nào được tham gia Bảo hiểm xã hội?
BHXH bắt buộc: Ở đây, mình chỉ xét đến các đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc khi đi làm tại các tổ chức, doanh nghiệp tư nhân, các đội tượng khác bạn vui lòng tìm hiểu chi tiết thêm tại Điều 2 Luật BHXH 2014
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên sẽ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
- Tuy nhiên, đối tượng đóng Bảo hiểm thất nghiệp và Bảo hiểm y tế thì sẽ áp dụng khi người lao động được ký từ 3 tháng trở lên.
BHXH tự nguyện: Công dân từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện. Cho nên, một số bạn khi không đi làm công ty nữa và muốn nhận chế độ hưu trí thì vẫn có thể tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện này.
Mức đóng Bảo hiểm xã hội là bao nhiêu?
Mức đóng Bảo hiểm xã hội quy định tại Quyết định số 595/QĐ-BHXH, có hiệu lực từ ngày 01/07/2017, Hướng dẫn về quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTTLĐ, BNN - Quản lý sổ BHXH, Thẻ BHYT.
Mức đóng tối thiểu: Không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng đối với người làm công việc hoặc chức danh giản đơn nhất trong điều kiện lao động bình thường. Cao hơn ít nhất 7% đối với người lao động làm công việc phải qua đào tạo nghề. Cao hơn ít nhất 5% đối với người làm công việc có điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; cao hơn 7% đối với người làm công việc có điều kiện lao động đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Mức đóng tối đa: Bằng 20 tháng lương cơ sở. Vậy mức lương tháng đóng BHXH tối đa = 20 x 1,49 = 29,8 triệu đồng/tháng (Tính tới thời điểm T8/2021). Mức lương cơ sở có thể thay đổi hàng năm tùy theo Quốc hội thông qua.
Mức đóng thực tế tại doanh nghiệp: Trên đây là quy định mức đóng BHXH tối thiểu và tối đa. Còn mức đóng thực tế tại doanh nghiệp sẽ căn cứ vào thang bảng lương bao gồm mức lương chính và phụ cấp theo lương. Đảm bảo nằm trong khoảng mức này và tuân thủ quy định của Bộ luật Lao động. Bạn có thể tham khảo thêm các khoản bắt buộc đóng BHXH tại Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.
Các Văn bản pháp luật hướng dẫn về BHXH
Luật BHXH số 58/2014/QH13: Có hiệu lực từ ngày 01/01/2016, quy định chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội; quyền và trách nhiệm của người lao động, người sử dụng lao động; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến bảo hiểm xã hội. Các bạn nên đọc qua Luật BHXH để có cái nhìn tổng quan và áp dụng cho công việc sau này.
Nghị định số 115/2015/NĐ-CP: Có hiệu lực từ 01/01/2016, quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động Việt Nam làm việc theo hợp đồng lao động.
Nghị định số 134/2015/NĐ-CP: Có hiệu lực từ ngày 15/02/2016, quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Nghị định số 95/2013/NĐ-CP và số 88/2015/NĐ-CP: Có hiệu lực từ 10/10/2013 và bổ sung 2015, quy định về hành vi vi phạm, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền xử phạt, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội.
Các phần mềm Bảo hiểm xã hội tham khảo
Phần mềm Bảo hiểm xã hội điện tử hay Phần mềm kê khai BHXH điện tử là công cụ phần mềm được cài đặt trực tiếp trên máy vi tính, giúp người sử dụng lao động thực hiện giao dịch hồ sơ BHXH điện tử với cơ quan BHXH.
Với việc sử dụng phần mềm khai BHXH điện tử, sẽ giúp người làm C&B thực hiện các công tác quản lý quá trình tham gia BHXH, hỗ trợ lập và nộp bộ hồ sơ BHXH, ký và nộp hồ sơ BHXH online, nhận kết quả trả về từ cơ quan BHXH, quản lý và lưu trữ hồ sơ đã kê khai...Đây cũng được xem là bước tiến giúp giảm việc đi lại và các thủ tục giấy tờ không cần thiết.
Các phần mềm BHXH đang có mặt trên thị trường mà mình liệt kê bên dưới cơ bản đáp ứng đủ các yêu cầu phục vụ công việc, có chênh lệch một chút về giá bán, các thao tác thực hiện phức tạp hay không và đội ngũ hỗ trợ. Nên bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin đa chiều để quyết định nên dùng phần mềm nào nhé!
Trên đây là một số nội dung và kiến thức cơ bản nhất dành cho newbie, mà có khá nhiều bạn đang làm Nhân sự tay ngang vẫn chưa nắm được. Hãy dành thêm thời gian đọc kỹ Luật BHXH bạn nhé, để có kiến thức nền vững vàng hơn.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay đóng góp nào, vui lòng để lại comment bên dưới. Mình sẽ trả lời cho các bạn trong thời gian sớm nhất. Trân trọng.
| No | Tên phần mềm | Nhà cung cấp |
|---|---|---|
| 1 | KBHXH | BHXH Việt Nam |
| 2 | eBH | eBH Thái Sơn |
| 3 | eBHXH | EFY |
| 4 | vBHXH | Viettel |
| 5 | VNPT-BHXH | VNPT |
| 6 | ehoadon | BKAV |
| 7 | iBHXH | TS24 |
Hãy ủng hộ tác giả bằng cách đăng ký kênh Youtube và Fanpage FB với từ khóa HRVN ACADEMY. Trân trọng